Mục lục
Trong bối cảnh giá RAM đang tăng phi mã do sự bùng nổ của trí tuệ nhân tạo (AI), hiện tại có thể coi là thời điểm tồi tệ nhất để tự lắp ráp một chiếc máy tính cá nhân (PC). Tuy nhiên, đối với những người dùng không còn lựa chọn nào khác, một giải pháp tình thế khá thú vị đang được cộng đồng công nghệ quan tâm: đó là kết hợp RAM laptop với các bộ chuyển đổi (adapter) để sử dụng trên bo mạch chủ máy tính để bàn. Mặc dù phương pháp này đòi hỏi người dùng phải mày mò và tinh chỉnh đôi chút, nhưng các thử nghiệm thực tế cho thấy sự đánh đổi về mặt hiệu năng là rất nhỏ và hoàn toàn chấp nhận được.
Bão giá linh kiện và giải pháp từ RAM laptop
Sự gia tăng đột biến trong việc xây dựng cơ sở hạ tầng trí tuệ nhân tạo đã thúc đẩy sự mở rộng ồ ạt của các trung tâm dữ liệu trên toàn cầu. Những “nhà máy số” này tiêu thụ một lượng khổng lồ chip nhớ DRAM và NAND, trực tiếp đẩy giá thành linh kiện lên cao ngất ngưởng. Theo dữ liệu từ PCPartPicker, giá RAM dành cho người tiêu dùng phổ thông đã tăng hơn gấp ba lần chỉ trong vài tháng qua, tạo nên một áp lực tài chính không nhỏ cho những ai đang có ý định xây dựng cấu hình máy tính mới.
Để độc giả dễ hình dung về mức độ nghiêm trọng, hãy nhìn vào những con số cụ thể. Các bộ kit RAM DDR4-3600 dung lượng 16GB kép (tổng 32GB), vốn có giá trung bình dưới 100 USD chỉ vài tháng trước, nay đang được bán với giá gần 250 USD. Tình hình thậm chí còn tồi tệ hơn đối với chuẩn RAM DDR5 mới nhất, với mức giá trung bình leo thang từ khoảng 100 USD lên tới gần 400 USD. Cơn bão giá này cũng vô tình thúc đẩy nhu cầu đối với các bộ vi xử lý AMD đời cũ sử dụng chuẩn DDR4, cho phép người mua tránh được chi phí đắt đỏ của RAM DDR5.
Trong bối cảnh thị trường hiện tại, lời khuyên dành cho những người thích tự lắp ráp máy tính là nên tránh việc xây dựng các bộ máy mới nếu có thể. Những ai không thể chờ đợi có thể cân nhắc việc săn lùng các ưu đãi trên các hệ thống máy bộ lắp sẵn (pre-built) hoặc các gói RAM được bán kèm với các linh kiện khác để có giá tốt hơn. Tuy nhiên, RAM SO-DIMM – loại RAM thường được sử dụng trong laptop và các máy tính mini – đang mở ra một lối thoát khác cho những người dùng đang gặp khó khăn về tài chính. Mặc dù các mô-đun RAM laptop không hoàn toàn tránh khỏi đợt tăng giá do AI gây ra, nhưng chúng vẫn rẻ hơn đáng kể so với RAM dành cho máy tính để bàn. Việc mua sắm trên eBay hoặc các chợ linh kiện đã qua sử dụng khác có thể giúp bù đắp phần nào chi phí gia tăng.
Lưu ý về hiệu năng khi sử dụng adapter chuyển đổi
Một video gần đây từ kênh công nghệ uy tín Hardware Canucks đã phác thảo chi tiết những ưu điểm và rủi ro của việc sử dụng RAM SO-DIMM trong các hệ thống máy tính để bàn. Khi kết hợp với việc săn hàng giảm giá cẩn thận, phương pháp này có thể đóng vai trò như một giải pháp cuối cùng thực tế cho những người thợ lắp máy đang bị mắc kẹt giữa cơn bão giá RAM. Các bộ chuyển đổi từ chuẩn SO-DIMM sang DIMM, cho phép RAM laptop hoạt động trên các khe cắm của bo mạch chủ máy bàn, thường chỉ có giá dao động từ 15 đến 30 USD.
Tuy nhiên, các chuyên gia từ Hardware Canucks khuyến nghị rằng những người mua RAM DDR5 đang cân nhắc phương pháp này nên tìm kiếm các mô-đun được xếp hạng ở tốc độ 4.800 MT/s. Lý do là vì tốc độ cao hơn có thể gây ra sự mất ổn định khi sử dụng thông qua các bộ chuyển đổi, đặc biệt là khi kết hợp với các bộ vi xử lý của AMD. Ngoài ra, người dùng cũng cần lưu ý rằng các đầu nối bổ sung của bộ chuyển đổi sẽ làm tăng chiều cao của thanh RAM lên vài mm. Điều này có thể gây ra các vấn đề về khoảng cách lắp đặt (clearance) trong các thùng máy nhỏ gọn chuẩn mini-ITX.
May mắn thay, các kết quả kiểm tra điểm chuẩn (benchmark) từ kênh YouTube này cho thấy sự sụt giảm hiệu năng trong các tác vụ chơi game cao cấp hoặc công việc năng suất khi sử dụng RAM SO-DIMM thay vì RAM DIMM tiêu chuẩn vẫn nằm trong phạm vi chấp nhận được, chỉ ở mức một con số phần trăm. Hardware Canucks cảnh báo rằng giải pháp đi đường vòng này chỉ nên được xem là một phương án tạm thời, ví như việc sử dụng một chiếc “lốp dự phòng” cho xe hơi. Dù vậy, trong bối cảnh các chuyên gia trong ngành ước tính tình trạng thiếu hụt linh kiện có thể kéo dài đến tận năm 2026 hoặc 2027, đây vẫn là một chiếc lốp dự phòng đáng giá để giúp chiếc máy tính của bạn có thể lăn bánh ngay lúc này.