Mục lục
Driver thiết bị là nền tảng của máy tính hiện đại và là một thành phần quan trọng để bất kỳ máy tính chạy Windows nào hoạt động trơn tru. Tuy nhiên, việc điều hướng trong hệ sinh thái driver phức tạp của Windows thường đặt ra nhiều câu hỏi kỳ lạ. Mới đây, Microsoft đã đăng tải bộ Câu hỏi Thường gặp (FAQ) để giải quyết nhiều thắc mắc liên quan đến driver này.
Trong tài liệu hỗ trợ mới được công bố, Microsoft trả lời các câu hỏi về cách Windows xử lý lớp phần mềm quan trọng này, vốn có nhiệm vụ kết nối hệ điều hành với các thiết bị phần cứng. Redmond giải thích rằng driver cho phép hệ điều hành và các ứng dụng giao tiếp với các thiết bị ngoại vi – nhưng đó chỉ là khởi đầu của câu chuyện. Phần lớn các câu hỏi thường gặp mới tập trung vào các bản cập nhật driver, cách chúng được quản lý và phân phối thông qua Windows Update. Microsoft và các nhà cung cấp bên thứ ba thường hợp tác để đảm bảo trải nghiệm driver suôn sẻ. Các nhà cung cấp phần cứng phát triển driver theo chức năng mà họ cam kết với khách hàng, trong khi Microsoft xác minh khả năng tương thích với Windows.
Sự thật về ngày tháng driver cũ kỹ và kỳ quặc trên Windows
Những câu hỏi thú vị nhất trong bộ FAQ lại xuất hiện ở phần cuối. Microsoft cuối cùng đã giải quyết một trong những truyền thống kỳ quặc nhất trong hệ sinh thái Windows: driver thiết bị thường mang ngày phát hành dường như hoàn toàn không liên quan đến phiên bản Windows mà người dùng đang sử dụng. Đây là một vấn đề mà bất kỳ người dùng Windows nào mở Quản lý Thiết bị (Device Manager – devmgmt.msc) đều có thể xác nhận.
Microsoft giải thích rằng driver có thể có ngày tháng cũ – hoặc thậm chí rất cũ – nhưng tất cả đều không có ý nghĩa thực tế nào. Ngày của driver chỉ là “thông tin mô tả” (descriptive info) do nhà cung cấp đặt ra, và các công ty dường như có thể chọn bất kỳ ngày nào họ thích. Ngay cả các driver hệ thống của chính Windows cũng sử dụng một số sơ đồ ngày tháng kỳ quái.
Lấy ví dụ, bộ xử lý (CPU) trong PC hiện tại của tôi (Core i7-10700K) được phát hành cách đây năm năm, nhưng theo Device Manager, driver của nó lại có niên đại từ năm 2009 – sáu năm trước khi Microsoft phát hành phiên bản Windows mà tôi đã sử dụng từ năm 2020 (Windows 10). Điều này cho thấy tính tùy ý trong việc đặt ngày tháng của driver là một thông lệ lâu đời trong ngành công nghiệp này.
Vì sao cần nhiều lần tải xuống và tương lai của driver Windows
Bộ FAQ mới nhất của Microsoft cũng làm rõ lý do tại sao một số bản cập nhật driver yêu cầu nhiều lần tải xuống thông qua Windows Update. Đó là vì các thiết bị phần cứng có thể tách các chức năng khác nhau thành nhiều driver để tăng tính hiệu quả. Điều này có nghĩa là việc cập nhật một thành phần có thể liên quan đến việc cài đặt đồng thời nhiều phiên bản driver.
Driver thiết bị vẫn là một phần bí ẩn và đôi khi gây tranh cãi trong hệ sinh thái Windows. Ngay cả Microsoft đôi khi cũng gây ra đau đầu bằng cách vội vàng loại bỏ các tính năng liên quan đến driver mà nhiều khách hàng vẫn đang dựa vào. Tuy nhiên, công ty hiện đang tích cực loại bỏ các driver cũ kỹ (legacy drivers) khỏi Windows Update và nỗ lực làm cho toàn bộ hệ sinh thái driver trở nên an toàn và đáng tin cậy hơn. Một phần trong nỗ lực này bao gồm việc viết lại các thành phần cốt lõi bằng ngôn ngữ lập trình Rust.