Mục lục
Trong bối cảnh AI ngày càng bị lạm dụng trong quy trình tuyển dụng, xu hướng phỏng vấn trực tiếp đang quay trở lại mạnh mẽ sau thời gian dài bị thay thế bởi hình thức trực tuyến. Dù đại dịch và mô hình làm việc từ xa đã khiến phỏng vấn online trở nên phổ biến, nhưng trước sự gia tăng của các hành vi gian lận nhờ công nghệ AI, nhiều doanh nghiệp đang quyết định đưa hình thức gặp mặt trực tiếp trở lại để kiểm chứng năng lực thực sự của ứng viên.
Tại sao các công ty quay lại phỏng vấn tuyển dụng trực tiếp?
Các nhà tuyển dụng cho biết nhiều ứng viên hiện đang tận dụng AI để viết sẵn câu trả lời hoặc thậm chí hoàn thành các bài kiểm tra kỹ thuật ngay trong lúc phỏng vấn online. Dù nhà tuyển dụng đã nâng cao kỹ năng phát hiện gian lận – như chú ý các khoảng ngừng bất thường, hoạt động ngoài màn hình hay câu trả lời không nhất quán – thì ứng viên cũng ngày càng tinh vi hơn trong việc qua mặt hệ thống.
Sundar Pichai, CEO Google, thẳng thắn chia sẻ với Wall Street Journal rằng Google sẽ “bắt buộc có ít nhất một vòng phỏng vấn trực tiếp để đảm bảo ứng viên có nền tảng thực sự.” Tương tự, Cisco và McKinsey cũng xác nhận đã triển khai thêm các vòng gặp mặt trực tiếp nhằm kiểm soát rủi ro từ việc sử dụng công cụ AI trái phép trong các vòng đánh giá kỹ thuật.
Lĩnh vực kỹ thuật – đặc biệt là ngành lập trình – hiện đang là mục tiêu dễ bị lợi dụng nhất. Nhiều trường hợp ứng viên dùng phần mềm ngầm để tạo mã lệnh, hoặc sử dụng tín hiệu âm thanh như “ừm…” để trì hoãn trong lúc chờ AI phản hồi. Một số dịch vụ thậm chí còn được quảng cáo với mục đích giúp ứng viên vượt qua các nền tảng phỏng vấn video mà không bị phát hiện, khiến các công ty càng thêm lo ngại.
Khi AI bị lạm dụng để giả mạo danh tính và thao túng tuyển dụng
Một trong những mối nguy đáng báo động là việc tội phạm mạng từ các quốc gia khác, trong đó có Bắc Triều Tiên, lợi dụng AI để qua mặt nhà tuyển dụng Mỹ. Các hãng bảo mật đã phát hiện những trường hợp lao động IT từ Triều Tiên sử dụng AI để viết hồ sơ ấn tượng, thay đổi ngoại hình qua video phỏng vấn, và thậm chí nắm giữ nhiều công việc cùng lúc tại các công ty Mỹ – từ đó chuyển lương và thông tin nhạy cảm về cho chính quyền.
Trước tình trạng này, FBI và các công ty an ninh mạng đã đưa ra cảnh báo gắt gao và tăng cường giám sát hoạt động tuyển dụng từ xa, đặc biệt đối với các vị trí kỹ thuật nhạy cảm hoặc có quyền truy cập hệ thống nội bộ.
Để đối phó, một số công ty đã triển khai xác thực sinh trắc học hoặc định danh số trong và trước phỏng vấn. Số khác chọn cách tổ chức phỏng vấn trực tiếp, nhất là trong các vòng cuối hoặc các vị trí cấp cao, nhằm đánh giá chính xác kỹ năng giao tiếp và giảm thiểu rủi ro lừa đảo.
Dù vậy, giới chuyên gia cho rằng sẽ khó có chuyện quay hoàn toàn về mô hình phỏng vấn trực tiếp. Phần lớn doanh nghiệp sẽ chọn mô hình kết hợp – sử dụng phỏng vấn trực tuyến cho vòng sơ tuyển, và gặp mặt trực tiếp cho vòng quyết định. Jamie Kohn, giám đốc nghiên cứu tại Gartner, nhận định rằng: “Quá trình tuyển dụng đã thay đổi theo xu hướng trở lại văn phòng, và một phần của việc đưa phỏng vấn trực tiếp trở lại là để thiết lập kỳ vọng làm việc tại chỗ.”
Việc chuyển hướng này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro gian lận mà còn khẳng định giá trị của tương tác người – người trong một thế giới tuyển dụng ngày càng số hóa.