Mục lục
Sau tám năm ra mắt, Xbox Game Pass vẫn là trung tâm trong chiến lược của Microsoft, định hình lại cách người chơi tiếp cận và chi trả cho trò chơi điện tử. Tuy nhiên, việc tăng giá gần đây đã làm dấy lên câu hỏi liệu mô hình “Netflix cho game” có thực sự bền vững hay không. Dù sở hữu tiềm lực tài chính khổng lồ, Microsoft cũng đang phải đối mặt với những giới hạn của mô hình này – khi chi phí hạ tầng và phát triển ngày càng đè nặng.
Xbox Game Pass tăng giá, người dùng ồ ạt hủy đăng ký
Quyết định tăng giá của Microsoft khiến cộng đồng game thủ phản ứng mạnh mẽ. Gói Game Pass Ultimate hiện có giá 30 USD/tháng, tăng 50% – mức tăng cao nhất kể từ khi nền tảng ra mắt năm 2017. Sau thông báo, nhiều người dùng đồng loạt hủy đăng ký, khiến lượng hủy đạt kỷ lục. Ngay cả nhà bán lẻ GameStop cũng đăng tải một bức tranh châm biếm, khuyến khích khách hàng quay lại mua game bản vật lý thay vì dùng dịch vụ thuê bao.
Động thái này phản ánh bài toán lớn mà Xbox đang phải giải: làm thế nào để biến danh mục game khổng lồ và các thương vụ thâu tóm đắt đỏ thành nguồn lợi nhuận bền vững. Theo Bloomberg, việc mở rộng sang mô hình phát trực tuyến chưa mang lại kết quả tài chính như kỳ vọng, ngay cả sau thương vụ 69 tỷ USD mua lại Activision Blizzard năm 2023.
Các nguồn tin nội bộ tiết lộ, việc cung cấp các tựa game lớn như Call of Duty qua hình thức thuê bao đã khiến Microsoft mất hơn 300 triệu USD doanh thu từ doanh số bản lẻ trong năm ngoái.
Mô hình “Netflix cho game” đối mặt giới hạn tăng trưởng
Các chuyên gia phân tích cho rằng, mức giá mới của Game Pass phản ánh nỗ lực của Microsoft nhằm cân bằng doanh thu với chi phí vận hành. “Game Pass không đạt được tốc độ tăng trưởng mà Microsoft kỳ vọng sau thương vụ Activision. Họ buộc phải điều chỉnh để phù hợp với chi phí hạ tầng ngày càng tăng,” Joost Van Dreunen, nhà sáng lập công ty phân tích Aldora, nhận định.
Khi Game Pass ra mắt năm 2017, mô hình này giống hệt Netflix hay Disney+ thời kỳ đầu: giá rẻ, kho nội dung phong phú. Người dùng chỉ cần trả 10 USD/tháng để truy cập hơn 100 tựa game. Đến năm 2018, Microsoft tạo cú hích lớn khi đưa các game độc quyền ra mắt cùng ngày lên Game Pass – nhưng điều đó cũng đồng nghĩa với việc doanh thu bán lẻ bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
Cùng lúc, hãng mạnh tay mua lại hàng loạt studio, từ các nhà phát triển nhỏ đến những ông lớn như Activision Blizzard, nhằm đảm bảo nguồn nội dung độc quyền. Tuy nhiên, hiệu quả tài chính không như mong đợi. Theo IGN, dù Call of Duty: Black Ops 6 phá kỷ lục doanh thu tại Mỹ và giúp Game Pass đạt lượng đăng ký cao nhất từ trước đến nay, 82% bản bán ra vẫn thuộc về hệ máy PlayStation. Phần lớn người dùng Xbox chỉ đăng ký Game Pass trong thời gian ngắn để chơi thử, thay vì mua trọn game.
Game Pass vẫn sinh lời, nhưng tăng trưởng chậm lại
Từ năm 2020 đến 2021, lượng đăng ký Game Pass tăng 80%, nhưng giai đoạn 2022–2024 chỉ còn 36%. Tính đến đầu năm 2024, nền tảng đạt 34 triệu thuê bao. Dù vậy, Microsoft cho biết dịch vụ này vẫn sinh lời, mang về gần 5 tỷ USD doanh thu trong năm tài chính kết thúc vào tháng 6/2024.
Tuy nhiên, bộ phận game của hãng lại gặp nhiều biến động. Microsoft đã sa thải hơn 2.500 nhân sự chỉ trong vòng một năm và hủy ít nhất bốn dự án phát triển game. Một số cựu lãnh đạo cho rằng chính mô hình thuê bao đã làm xói mòn doanh thu truyền thống. Shannon Loftis, cựu Phó chủ tịch Xbox Game Studios, cho biết: “Game Pass giúp nhiều tựa game nhỏ tiếp cận người chơi, nhưng phần lớn tăng trưởng lại đến từ việc hy sinh doanh thu bán lẻ.”
Cùng thời điểm, cựu Chủ tịch FTC Lina Khan cũng chỉ trích việc tăng giá và cắt giảm nhân sự, cho rằng Microsoft đang khiến cả người chơi lẫn nhà phát triển chịu thiệt.
Việc Game Pass tăng giá là lời nhắc nhở rõ ràng rằng streaming game không hề rẻ. Mô hình tưởng chừng lý tưởng này vẫn phải đối mặt với giới hạn tài chính – khi chi phí hạ tầng, bản quyền và phát triển nội dung ngày càng leo thang. Dù Microsoft vẫn giữ vững vị thế tiên phong, tương lai của Game Pass – và của ngành game trực tuyến nói chung – vẫn còn nhiều câu hỏi chưa có lời giải.