Mục lục
Microsoft vừa phát đi thông báo quan trọng tới người dùng, đặc biệt là các doanh nghiệp và lập trình viên, về kế hoạch ngừng hỗ trợ VBScript trong các macro VBA của bộ ứng dụng Microsoft Office. Đây là bước đi mới trong nỗ lực loại bỏ các công nghệ cũ để nâng cao bảo mật hệ thống Windows.
VBScript – ngôn ngữ script lâu đời chuẩn bị bị loại bỏ
VBScript (Visual Basic Scripting Edition) từng là một phần quan trọng trong hệ điều hành Windows kể từ thời Windows 98, NT 4.0 Option Pack và Windows CE. Với khả năng tự động hóa mạnh mẽ dựa trên ngôn ngữ Visual Basic, VBScript đã giúp người dùng và lập trình viên kiểm soát sâu hơn hệ thống Windows, đặc biệt trong các tác vụ lập trình hoặc triển khai trong doanh nghiệp.
Tuy nhiên, do gắn bó chặt chẽ với Internet Explorer – trình duyệt đã ngừng phát triển – VBScript cũng dần lỗi thời. Ngoài ra, đây còn là công cụ thường bị khai thác bởi các phần mềm độc hại như Lokibot, Emotet, ILOVEYOU worm, hay Qbot, gây ra nhiều nguy cơ về bảo mật.
Trong môi trường doanh nghiệp, VBScript còn được sử dụng trong các macro VBA – một nhánh của Visual Basic 6.0 – nhằm mở rộng tính năng và tự động hóa các tác vụ trong các ứng dụng như Excel, Word hay Outlook. Điều này đồng nghĩa với việc, khi VBScript bị ngừng hỗ trợ, các macro VBA đang sử dụng thư viện VBScript hoặc gọi script .vbs bên ngoài sẽ gặp lỗi nghiêm trọng nếu không được cập nhật kịp thời.
Lộ trình ngừng hỗ trợ VBScript trong VBA từ Microsoft
Theo Wenjun Gong, Giám đốc Sản phẩm của Microsoft, quá trình loại bỏ VBScript trong VBA sẽ được chia làm ba giai đoạn:
- Giai đoạn 1 (hiện tại đến 2026–2027): VBScript vẫn được bật mặc định dưới dạng Feature on Demand để đảm bảo các dự án VBA hiện tại tiếp tục hoạt động bình thường.
- Giai đoạn 2 (trong 2 năm tới): VBScript sẽ bị tắt mặc định, người dùng cần kích hoạt lại nếu muốn sử dụng.
- Giai đoạn 3 (chưa xác định thời điểm): VBScript sẽ bị loại bỏ hoàn toàn khỏi các bản Windows mới. Các macro sử dụng file .vbs hoặc thư viện vbscript.dll sẽ không còn hoạt động nếu không cập nhật ứng dụng Office.
Microsoft khuyến nghị các tổ chức chuyển sang sử dụng các công cụ RegExp mới tích hợp trong VBA, có sẵn từ Office phiên bản 2508 trở đi (tương ứng với Office 16/2021). Các phiên bản này không còn yêu cầu tham chiếu đến vbscript.dll. Ngoài ra, Microsoft cũng nhấn mạnh rằng dịch vụ thuê bao Microsoft 365 sẽ là lựa chọn tối ưu để tiếp tục sử dụng các tính năng VBA tự động hóa trong tương lai.
Việc loại bỏ VBScript có thể sẽ gây ảnh hưởng đến một số doanh nghiệp hoặc hệ thống đang sử dụng các giải pháp tự động cũ. Tuy nhiên, với lộ trình rõ ràng và dài hạn, các tổ chức và lập trình viên có đủ thời gian để điều chỉnh và nâng cấp hệ thống, hướng đến một môi trường Windows hiện đại và an toàn hơn.